اولین تحقیقات جهان در مورد لسیتین سویا و تولید آن در اروپا انجام شد که ابتدا فرانسه و سپس آلمان پیشتاز بودند. در این مقاله قصد داریم در خصوص تاریخچه شناخت و مصرف لسیتین سویا صحبت کنیم.
تحقیقات اولیه (پیش از 1900)
اولین نشانه از وجود اسیدهای چرب پیچیده در سال 1793 در فرانسه بدست آمد. در سال 1841، یکی از ترکیبات به دست آمده توسط یکی از دانشمندان «اسید اولئوفسفریک» نامیده شد. با این حال، کشف واقعی لسیتین به دانشمندی فرانسوی به نام گابلی نسبت داده می شود. گابلی از زرده تخم مرغ ماده ای نرم، چسبناک و نارنجی رنگ جدا کرد که با آب امولسیون درست می کرد. در سال 1850 او آن ماده جدید را “لسیتین” نامید و بعدها موفق شد مواد مشابهی را در مغز پرندگان، گوسفند و انسان، در تخم‌مرغ و شیر، در خون، صفرا و حلزون‌های خوراکی بیابد. او متوجه شد که لسیتین مخلوطی از مواد است. در آلمان لسیتین توصیف شده توسط گابلی برای اولین بار در آزمایشگاه به دقت مورد بررسی قرار گرفت و لسیتین بسیار خالص از زرده تخم مرغ، خاویار و مغز به دست آمد.
اولین اشاره به وجود لسیتین در سویا در زوریخ سوئیس در سال 1889 منتشر شد. مقاله ای منتشر شده در مورد محتوای لسیتین دانه های گیاهی گزارش می داد که دانه سویا به مقدار 1.64 درصد وزنی خود حاوی لسیتین است.
سال های 1939-1900
از سال 1908 با گسترش صنایع خرد کردن سویا و پالایش روغن سویا در اروپا، مقادیر بیشتری لجن (sludge) از صمغ زدایی روغن سویا تولید شد. از آنجایی که لجن تولیدی تمایل به تخمیر و بوی بدی داشت، دفع آن مشکل بزرگی به شمار می رفت. نخستین بار در آلمان تصمیم گرفتند این لجن را در خلاء خشک کرده و نام آن را به “لسیتین سویا” تغییر دهند. ساخت لسیتین از روغن سویا با پرس مکانیکی گران بود زیرا نیاز به استفاده از چندین حلال، تبخیر و مراحل دیگر داشت. با این حال، نصب کارخانه‌های استخراج حلال برای فرآوری دانه‌های سویا در آلمان در اوایل دهه 1920، ابزار مناسبی برای جداسازی و خالص‌سازی لسیتین سویا بدون استفاده از حلال فراهم کرد. آلمان تا حد زیادی در توسعه بازیافت لسیتین پیشتاز بود زیرا این کشور همچنین پیشگام استخراج از حلال بود.
جالب توجه است که اولین فرآیندها و ثبت اختراع مربوط به لسیتین شامل استخراج آن از کیک یا آرد سویا است نه از روغن. در حدود سال 1915، که آلمان مرکز اصلی خرد کردن دانه‌های روغنی بود، دانشمندی در هامبورگ، فرآیندی را برای خالص سازی لسیتین خام حذف شده از کیک یا آرد سویا ایجاد کرد. جزئیات این فرآیند مشخص نیست . بعدها در سال 1919 فرآیندی دیگر برای استخراج و خالص سازی لسیتین از کیک یا آرد سویا (اختراع 144225 بریتانیا) با استفاده از حلال و اتیل استات به ثبت رسید.
اولین کسی که امکان تولید تجاری لسیتین از سویا و توسعه فرآیندها و تجهیزات عملی را تصور کرد، هرمان بولمان، در هامبورگ، آلمان بود. کار او منجر به ایجاد منبع کاملاً جدیدی از فسفاتیدها و لسیتین شد، این بار از گیاهان. بولمان در ابتدا از حلال ترکیبی حدود 2 قسمت اتانول (اتیل الکل) و 3 قسمت بنزول یا یک هیدروکربن مایع فرار استفاده کرد که باقیمانده کنجاله خوش طعم تر شود. همچنین این حلال ترکیبی بازده لسیتین بیشتری نسبت به هگزان داد که پس از سال 1935 به طور گسترده مورد استفاده قرار گرفت. حلال ها تبخیر شدند و بخار به روغن خام تزریق شد تا فسفاتیدها هیدراته شوند که در روزهای اولیه با ته نشین شدن و بعداً با سانتریفیوژ حذف شدند. در نهایت آنها را تحت خلاء و در دمای حدود 60 درجه خشک کردند تا مایع چسبناک قهوه ای به دست آید.
لسیتین اولیه ارزش چندانی نداشت زیرا گرمای زیادی که این ماده حساس به گرما در معرض آن قرار می گرفت، اغلب آن را قهوه ای تیره می کرد و باعث می شد بوی بدی از آن به مشام برسد.
در سالهای 1909 و 1911 دانشمندی به حساسیت حرارتی لسیتین اشاره کرد و حق اختراع سوئیس (شماره 47785) و آلمان (شماره 261212) را برای روشی برای بدست آوردن لسیتین (غیر سویا) تقریباً بدون طعم و مزه دریافت کرد. او که از حساسیت گرمایی لسیتین آگاه بود تجهیزات جدیدی برای کار در دماهای پایین تر ساخت و سرانجام یک لسیتین سویا با کیفیت بالا به دست آمد.
تولید تجاری لسیتین سویا در آلمان در حدود سال 1923 آغاز شد.لسیتین تجاری به دست آمده از دانه های سویا در آلمان، در نیویورک مورد تجزیه و تحلیل و مقایسه با لسیتین تجاری استاندارد (که آن زمان از زرده تخم مرغ به دست می آمد) قرار گرفت. این لسیتین حاوی اسیدهای چرب اشباع کمتر، فاقد اسیدهای چرب غیراشباع و حاوی زنجیره کربن طولانی تر از C-18 و اسید لینولنیک بود. علاوه بر این لسیتین تجاری حاوی سفالین نیز بود.
نوین سپهر سانیار، واردکننده و فروشنده لسیتین سویا برند کشاو هند– در صورت تمایل به خرید لسیتین سویا اینجا کلیک کنید.
